Thị trường thế giới và trong nước tháng 2 và 2 tháng đầu năm 2024
Nhìn chung, hầu hết giá hàng hóa thiết yếu trên thị trường thế giới trong tháng 2 có xu hướng tăng giảm đan xen. Giá dầu thô trên thị trường thế giới trong tháng 2 có xu hướng tăng so với tháng 1. Bình quân tháng 2/2024, giá dầu Brent tăng khoảng 3,3%, hiện đang ở mức 83,680 USD/thùng, giá dầu WTI tăng khoảng 3,8%, hiện đang ở mức 78,540 USD/thùng (giá ngày 28/02/2024). Giá các loại nguyên liệu thức ăn chăn nuôi có xu hướng giảm trong hai tháng đầu năm 2024
Thị trường thế giới
Thị trường hàng hóa thế giới trong tháng 2 năm 2024 tiếp tục có nhiều biến động và chịu ảnh hưởng của các nhân tố kinh tế, chính trị: Các cuộc xung đột quân sự giữa Nga – Ucraina, giữa Israel-Hamas tại khu vực Trung Đông vẫn tiếp tục kéo dài cùng với xung đột tại khu vực Biển Đỏ gây ảnh hưởng đến hoạt động vận tải, làm tăng chi phí vận chuyển, tác động tiêu cực đến chuỗi cung ứng hàng hóa toàn cầu và giá nhiều loại hàng hóa. Cục dữ trữ liên bang Mỹ Fed giữ quyết định hoãn cắt giảm lãi suất trong tương lai gần và Mỹ nâng giá đồng USD tác động tiêu cực lên giá dầu thế giới. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo nhu cầu dầu trong năm nay sẽ giảm xuống thấp hơn so với dự báo trước đó và lượng dầu tại các kho dự trữ của Mỹ ngày càng tăng đã gây thêm sức ép cho thị trường dầu thế giới...
Trong tháng 2, giá vàng thế giới giảm so với cuối năm 2023 trong bối cảnh đồng USD tăng giá. Ngày 27/02/2024, giá vàng thế giới ở mức 2.032,40 USD/oz, tăng 11,84% so với cùng kỳ năm 2023 nhưng giảm 1,46% so với cuối năm 2023. Đồng USD tăng giá so với cả 03 đồng tiền quan trọng là EUR, GBP và JPY so với cuối năm 2023 lần lượt là 1,79%, 0,36% và 6,66% (ngày 27/2/2024). Nhìn chung, hầu hết giá hàng hóa thiết yếu trên thị trường thế giới trong tháng 2 có xu hướng tăng giảm đan xen. Giá dầu thô trên thị trường thế giới trong tháng 2 có xu hướng tăng so với tháng 1: Bình quân tháng 2/2024, giá dầu Brent tăng khoảng 3,3%, hiện đang ở mức 83,680 USD/thùng, giá dầu WTI tăng khoảng 3,8%, hiện đang ở mức 78,540 USD/thùng (giá ngày 28/02/2024). Giá các loại nguyên liệu thức ăn chăn nuôi có xu hướng giảm trong hai tháng đầu năm 2024, riêng giá bột cá tăng do nguồn cung hạn chế, chưa vào mùa đánh bắt. Giá khô dầu đậu tương (ngày 23/02) ở mức 370-400 USD/tấn (FOB Argentina), giảm 45-75 USD/tấn so với cuối tháng 12/2023; giá ngô vàng của Mỹ thấp nhất trong 3 năm trở lại đây, ở mức 187-195 USD/tấn, giảm 20-23 USD/tấn so với cuối tháng 12/2023; giá lúa mỳ Mỹ ở mức 243-249 USD/tấn, giảm 18-21 USD/tấn; giả bột cá ở mức 1.600-1.620 USD/tấn (FOB Peru), tăng 50 USD/tấn so với tháng 12/2023. Giá nguyên liệu thép tháng 2 có xu hướng giảm so với tháng 1: giá bình quân thép phế nhập khẩu vào khu vực Đông Á giảm 0,6%; giá bình quân phôi thép nhập khẩu vào khu vực khu vực Đông Nam Á tháng 2 giảm 0,4%. Giá đường tăng trong tháng 1, sau đó có xu hướng giảm từ mức 677,1 USD/tấn (24/01/2024) xuống mức 617,5 USD/tấn (26/02/2024) trong tháng 2. Giá chào gạo xuất khẩu trung bình trong tuần phổ biến ở mức: tại Thái Lan là 615 USD/tấn (giảm 40 USD/tấn so với tháng trước) và tại Việt Nam là 625-630 USD/tấn (giảm 12-17 USD/tấn so với tháng trước); Giá sữa bột gầy tại thị trường Châu Úc, Nam Mỹ tăng 3,7-5,3%, tại thị trường Tây Âu giảm từ 3,7 - 4,9%. Giá sữa nguyên kem tại thị trường Châu Úc, Nam Mỹ tăng 1,3- 4,5%, tại thị trường Tây Âu giảm từ 2,9 - 4,4%.
Thị trường trong nước
Tháng 02/2024, thị trường hàng hóa sôi động với các hoạt động mua bán hàng hóa phục vụ dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn. Nhu cầu hàng hóa, nhất là các mặt hàng lương thực, thực phẩm, hoa cây cảnh... tăng cao vào nửa đầu tháng. Công tác chuẩn bị Tết đã được các địa phương, doanh nghiệp triển khai từ khá sớm theo chỉ đạo tại các Chỉ thị của Chính phủ và Bộ Công Thương, cùng với việc triển khai tốt Chương trình bình ổn thị trường nên nguồn cung các mặt hàng thiết yếu phục vụ Tết đáp ứng tốt nhu cầu tiêu dùng, thị trường hàng hóa sôi động nhưng không có những biến động bất thường, giá các mặt hàng có tăng nhưng mức tăng mang tính quy luật như các năm trước. Các mặt hàng nhóm nhiên liệu năng lượng có biến động theo biến động của giá thế giới, giảm vào đầu tháng và tăng vào cuối tháng.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa: Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, ước tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ xã hội tháng 2/2024 đạt 509.700 tỷ đồng, giảm 2,3% so với tháng trước, mặc dù giai đoạn mua sắm cao điểm của Tết Nguyên đán Giáp Thìn nằm trọn trong tháng 2, tuy nhiên do tháng 2 có 29 ngày và 03 ngày nghỉ Tết gần như các hoạt động mua bán trên thị trường rất ít nên tổng mức bán lẻ thấp hơn tháng 1 (có 31 ngày); so với cùng kỳ năm trước, tổng mức bán lẻ vẫn tăng 8,5%. Trong cơ cấu tổng mức bán lẻ tháng 2, mặc dù số ngày giao dịch ít hơn nhưng nhóm lương thực, thực phẩm vẫn tăng 1,2% so với tháng trước do nhu cầu nhóm hàng này tăng cao vào những ngày cận Tết, các nhóm khác giảm từ 2,5-8,4% so với tháng trước. Ước tổng mức bán lẻ hàng hóa 2 tháng đầu năm đạt 1.031.482 tỷ đồng, tăng 8,1% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó bán lẻ hàng hóa tăng 6,8%, dịch vụ lưu trú ăn uống tăng 14%, du lịch lữ hàng tăng 35,8%, dịch vụ khác tăng 9,7%. Nếu loại trừ yếu tố tăng giá, tổng mức bán lẻ 2 tháng đầu năm tăng 5% so với cùng kỳ năm 2023.
Mức tiêu thụ xăng dầu: Tháng 1/2024 tiêu thụ xăng dầu đạt 2,325 triệu m3, tấn, giảm 1% so với tháng trước (tháng 12/2023) nhưng tăng 21% so với cùng kỳ (tháng 1/2023). So với cùng kỳ (tháng 1/2023) tiêu thụ tháng 1/2024 đối với mặt hàng xăng tăng 3%, diesel tăng 41%, madut bằng 90%, dầu hỏa tăng 72%. Ước tháng 2/2024 tổng nguồn thực hiện khoảng 2,1 triệu m3, tấn giảm khoảng 12,5% so với tháng 1, tiêu thụ xăng dầu các loại khoảng 1,62 triệu m3, tấn giảm khoảng 30% so với tháng 1 (thực hiện tổng nguồn và tiêu thụ tháng 2 giảm do là thời điểm nghỉ tết nguyên đán, nhu cầu tiêu thụ xăng dầu nói chung giảm). Lũy kế Hai tháng đầu năm 2024 tổng nguồn thực hiện khoảng 4,5 triệu m3, tấn chiếm 16,4% tổng nguồn phân giao cả năm, tăng trên 15% so với cùng kỳ năm 2023. Tiêu thụ xăng dầu hai tháng năm 2024 khoảng 3,9 triệu m3, tăng trên 10% so với cùng kỳ.
Xuất nhập khẩu: Ước kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 2 đạt 24,82 tỷ USD, giảm 28,1% so với tháng trước do tháng 2 có dịp nghỉ Tết, trong đó, hầu hết các nhóm hàng đều giảm, cụ thể: nhóm nông thủy sản giảm 30,7%, nhóm nhiên liệu khoáng sản 33,6%, nhóm công nghiệp chế biến giảm 26,5%, nhóm hàng hóa khác giảm 52,4% so với tháng trước. Ước kim ngạch xuất khẩu hàng hóa 2 tháng đầu năm 2024 đạt 59,35 tỷ USD, tăng 19,3% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó nhóm hàng nông thủy sản và nhóm công nghiệp chế biến với nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực tăng lần lượt 38,8% và 19,3%; các nhóm nhiên liệu khoáng sản và nhóm hàng hóa khác giảm lần lượt 10% và 5,6%.
Ước kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 2 là 23,72 tỷ USD, giảm 23,2% so với tháng trước, trong đó, nhóm hàng cần nhập khẩu giảm 19,8%, nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu giảm 16,7%, nhóm hàng hóa khác giảm 81,1%. Ước kim ngạch nhập khẩu hàng hóa 2 tháng đầu năm 2024 là 54,62 tỷ USD, tăng 18,8% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, nhóm hàng cần nhập khẩu tăng 22,2%, nhóm hàng cần kiểm soát giảm 2,7%, nhóm hàng khác giảm 21,6%. Tính chung 2 tháng đầu năm, cán cân thương mại đang ở trạng thái xuất siêu với mức xuất siêu là 1,1 tỷ USD.
Tài chính tiền tệ: Tính đến tháng 1/2024, lãi suất tiền gửi bằng VND bình quân của NHTM trong nước ở mức 0,2%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 2,5-3,4%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng 5,7-6,1%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến 12 tháng; 6,8- 7,8%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ trên 12 tháng đến 24 tháng và 7,4% đối với kỳ hạn trên 24 tháng. Lãi suất cho vay bình quân của NHTM trong nước đối với các khoản cho vay mới và cũ còn dư nợ ở mức 7,8 - 10.1%/năm. Lãi suất cho vay ngắn hạn bình quân bằng VND đối với lĩnh vực ưu tiên khoảng 3,7%/năm. Tỷ giá niêm yết của NHTM cổ phần Ngoại thương Việt Nam ngày 27/02/2024 ở mức 24.460 USD/VND (mua vào) và 24.800 USD/VND (bán ra), tăng 1,58%/1,56% so với cuối năm 2023.
Chỉ số giá tiêu dùng: Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, CPI tháng 2 tăng 1,04% so với tháng trước, trong đó nhóm có mức tăng cao nhất là nhóm giao thông 3,09% do giá cước vận tải tăng cao trong dịp Tết và giá xăng dầu tăng theo giá thị trưởng thế giới; tiếp đến là nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 1,71% do các nhóm hàng lương thực, thực phẩm có nhu cầu tăng và giá tăng trong dịp Tết Nguyên đán; các nhóm còn lại chỉ tăng từ 0,02-0,8%, riêng nhóm bưu chính viễn thông và giáo dục giảm lần lượt 0,17% và 0,42%. Lũy kể CPI 02 tháng đầu năm tăng 1,35% so với tháng 12/2023.
CPI bình quân 2 tháng đầu năm tăng 3,67% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó nhóm có mức tăng cao nhất là nhóm lương thực (tăng 16,49%) do giá thóc gạo tăng cao từ cuối tháng 7/2023 đến nay theo mức tăng của thị trường xuất khẩu trước lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ; tiếp đến là nhóm giáo dục và nhóm thuốc dịch vụ y tế (tăng lần lượt 8,47% và 6,52%) do các địa phương điều chỉnh phí dịch vụ y tế, giáo dục theo lộ trình; nhóm hàng hóa và dịch vụ khác (tăng 6,14%) do một số dịch vụ tăng giá; nhóm nhà ở và vật liệu tăng 5,66% do giá điện chất đốt tăng; các nhóm còn lại chỉ tăng từ 0,89–2,06%./.
Dự báo trong thời gian tới thị trường hàng hóa sau Tết Nguyên đán sẽ trở lại với các hoạt động bình thường, nhu cầu đối với nhóm hàng thực phẩm giảm, nhu cầu nguyên, nhiên vật liệu tăng, tuy nhiên nguồn cung luôn đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng nên giá các mặt hàng sẽ không có biên động lớn, riêng mặt hàng nhiên liệu sẽ có biên động theo giá thị trường thế giới./.